Antwoord

Alle lof zij Allah.

Viering van het midden van Sha’ban

Sommige Moslims vieren het midden van Sha’ban, vasten op die dag en brengen die nacht door in gebed (qiyam). Er is een hadith over datgene wat niet sahih is, daarom beschouwden de geleerden het vieren van deze dag als een innovatie (bid ‘ah).

Mohammed ‘Abd al-Salam al-Shuqayri zei hierover dat Imam al-Fatni zei in Tadhkirat al-Mawdu’at:
“Onder de innovaties die zijn geïntroduceerd op “Laylat an-Nisf” (midden-Sha’ban) is al-Salat al-Alfiyyah, wat honderd rak’ahs is waarin Surat al-Ikhlas tien keer wordt gereciteerd in elke rak’ah, gezamenlijk (in jama’ah) gebeden; ze besteden hier meer aandacht aan dan aan de Jumu’ah- en ‘Eid-gebeden, hoewel er geen overlevering (bewijs) over is, behalve da’if (zwakke) en mawdu’ (verzonnen) rapporten, en we moeten ons niet laten misleiden door het feit dat deze overleveringen zijn geciteerd door de auteurs van al-Qut en al-Ihya en anderen, en we mogen ons ook niet laten misleiden door wat in Tafsir al-Tha’labi is vermeld, namelijk dat het Laylat al-Qadr is.”

Al-‘Iraqi zei:

“De hadith over het gebed op Laylat al-Nisf (midden-Sha’ban) is vals. Ibn al-Jawzi heeft het overgeleverd in al-Mawdu’at (wat een compilatie is van verzonnen hadiths), quote van het boek:

“Hoofdstuk over de hadith, gebed en smeekbede over Laylat al-Nisf:

De hadith: “Als de nacht van ‘nisf Sha’ban’ (midden-Sha’ban) aanbreekt, breng dan de nacht door in gebed en vast op die dag” werd overgeleverd door Ibn Majah van ‘Ali. Muhashiyyah zei: (Het is ook overgeleverd) in al-Zawaid.
De isnad is da’if (zwak) vanwege de zwakte van Ibn Abi Basrah, van wie Ahmad en Ibn Ma’in zeiden: Hij verzint (fabriceert) hadith.”

Het bidden van zes rak’ahs op Laylat al-Nisf met de bedoeling om calamiteiten af te wenden, een lang leven te leiden en onafhankelijk te zijn van mensen, en daartussen Ya-Sin te reciteren en du’a te verrichten – er bestaat geen twijfel over dat dit iets dat in de religie is geïntroduceerd (bid’ah) en in strijd is met de Sunnah van de Boodschapper van Allah ﷺ. De commentator op al-Ihya zei:
“Dit gebed is algemeen bekend in de boeken van latere soefimeesters, maar ik heb geen enkel sahih-overlevering in de Sunnah gezien dat het en de daaraan verbonden du’a ondersteunt. Dit is echter de handeling van sommige shuyukh. Onze metgezellen zeiden: Het is makruh om samen te komen op een van de genoemde avonden in de moskeeën of elders. Al-Najm al-Ghayti zei, waarin hij over het doorbrengen van de nacht van al-Nisf min Sha’ban (midden-Sha’ban) middels een gezamenlijk gebed beschreef: “Dat werd afgekeurd door de meeste geleerden van de Hijaz, waaronder ‘Ata en Ibn Abi Mulaykah, de fuqaha van Medina en de metgezellen van Malik. Ze zeiden: “Dit is allemaal een innovatie (bid’ah) en er is geen rapport dat suggereert dat de Profeet die nacht doorbracht in gezamenlijk bidden, of dat zijn metgezellen dat ook deden.” De geleerden zeiden ook: “De gebeden van Rajab en Sha’ban zijn twee verwerpelijke innovaties.” “
(Al-Sunan wa’l-Mubtada’at, p. 144)

Al-Fatni (moge Allah hem genadig zijn) zei, na de hierboven geciteerde commentaren:

“De gewone mensen zijn zo verliefd op dit gebed dat zij er veel brandstof voor hebben opgeslagen, en er zijn (vervolgens) veel slechte dingen uit voortgekomen en er zijn veel overtredingen begaan die wij niet hoeven te beschrijven. (Het is zo erg geworden dat) goede vrienden van Allah, Zijn bestraffing vreesden en de wildernis in vluchtten. De eerste keer dat dit gebed plaatsvond was in Bayt al-Maqdis (Jeruzalem) in 448 AH. Zayd ibn Aslam zei: “We hebben nooit ééneen van onze shuyukh of fuqaha zien zeggen dat Laylat al-Bara-ah (15 Sha’ban) enige superioriteit had ten opzichte van andere nachten.”
Ibn Dihyah zei: “De ahadith over het gebed op Laylat al-Bara-ah zijn verzonnen en één ervan heeft een onderbreking in de isnad (keten). Iedereen die handelt op basis van een overlevering waarvan bekend is dat het vals is, is een dienaar van de Shaytaan.”
(Tadhkirat al-Mawdu‘at door al-Fatni, p. 45)

Zie: al-Mawdu‘at door Ibn al-Jawzi, 2/127; al-Manar al-Munif fil Sahih wa’l-Da’if door Ibn al-Qayyim, p. 98; al-Fawaid al-Majmu’ah door al-Shawkani, p. 51

Shab e Barat in de Islam

Sommige mensen gebruiken het woord al-Sha’baniyyah om te verwijzen naar de laatste dagen van Sha’ban en zeggen: “Dit zijn de dagen waarop we afscheid moeten nemen van voedsel”, en ze profiteren van deze dagen door veel te eten voordat de Ramadan begint. Sommige geleerden zeggen dat dit idee oorspronkelijk van de christenen is overgenomen, die dat deden toen hun vastenperiode (vastentijd) naderde.

Kortom: er is geen viering in Sha’ban en er is geen speciale daad van aanbidding die middenin de maand of tijdens de laatste dagen van de maand moet worden verricht. Dat doen is een innovatie die in de religie is geïntroduceerd.

En Allah weet het het beste.